|
маънога далолат қиладиган муҳкам оят ва бир неча хил маъноларга далолат қиладиган муташобиҳ оят тўғри келиб қолса, муҳкам оят муташобиҳ оятдан ғолиб бўлиб, муташобиҳнинг маъноси муҳкамга ҳамл қилинади, яъни, муҳкамнинг изидан боради.
2- Дилларида эгрилик, тойилиш, шак-шубҳа бор кимсалар ақллари, билимлари етмаса ҳам муташобиҳ оятлар ичига шўнғиб, фитна қўзийдилар, тафсир, таъвилни издан чиқарадилар, ноаниқлик ва залолатни юзага келтирадилар.
Шунинг учун ақли, билими етмайдиган бўлса ҳам муташобиҳ оятлар ичига шўнғиган киши қаттиқ гуноҳга ботиб қолиши мумкин. Бу гуноҳ уни куфрга олиб бориб қўйиши ҳам эҳтимолдан узоқ эмас. Яъни, у шу кетишида ақидани инкор қилишга ёки диндаги аниқ бир ҳукмни инкор қилишга бориб қолиши ҳеч гап эмас.
Кимки муташобиҳ оятнинг тафсирини билмаса, билмайман, десин. Чунки бу иш жуда катта иш. Унинг учун олим бўлишнинг ўзи кифоя қилмайди, балки илмда собитқадам, пухта илмга эга бўлиш керак бўлади. Ўзи билмаса, биладиган мужтаҳидлардан нақл қилсин, улардан ўргансин. Токи, Аллоҳнинг катта ғазабига учраб қолмасин.
@ @ @
Тафсир борасида мен танлаган йўл
Ва баъд:
Аллоҳ Таолонинг хоҳиш-иродаси ила Қуръони Каримни тафсир қилиш дарвозасидан кирдим. Аллоҳнинг тавфиқи ва мадади ила қўлимдан келганича уни худди Пайғамбар с.а.в. замонларида, саҳобаи киром Gлар замонларида қандай тушунилган бўлса, ўшандай тушунтиришга ҳаракат қилдим.
Бу ишда қуйидаги йўлни тутдим:
Биринчидан: тил жиҳатидан:
Аллоҳ Таоло Ўзининг Китобидаги муҳкам оятларда Қуръоннинг арабча эканини айтган.
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآناً عَرَبِيّاً
– „ Дарҳақиқат, Биз уни (бу оятларни) арабий Қуръон ҳолида нозил қилдик“. [12:2]
وَهَـذَا لِسَانٌ عَرَبِيٌّ مُّبِينٌ
– „Бу эса очиқ-ойдин араб тилидадир“. [16:103]
Бас, Қуръонда арабчадан бошқа сўз йўқ. Муқаддимада арабча гапни қуйидагича баён қилгандик:
Арабча сўзнинг маъноси қуйидаги тўрт қисмдан бирига қараб бўлади:
35-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204